Jon Urzelairen heriotza argitzea eskatuko du ekimen berri batek, gertakarien 50. urteurrenean
Jon Urzelai gogoan ekimena 1974an Guardia Zibilak eraildako gaztearen kasua epaiketaz kanpoko exekuzio baten bidez bizitzeko eskubidearen urraketa jasan zuela argitzea nahi du, eta frankismoaren biktima honen memoria eta errekonozimendua aldarrikatzen jarraituko duela iragarri du. Gertakari hura argitzeko bidean aurrera egiteko eta horren berri emateko, Egiari Zor Fundazioarekin lankidetzan, jarduera egutegi bat
prestatzen ari da auzoan hurrengo hilabeterako.
Orain dela 50 urte, 1974ko irailaren 11n, erregimen frankistaren Guardia Zibilaren balek Jon Urzelai Imaz ETAko kidea hil zuten Zorrotzako Untziola kaleko 6. atarian. Urzelairen heriotza gaur egun argitu gabe dauden kasu ugarietako bat da.
Kasu hau argitu ahal izateko konpromisoa jaso nahi du berriki sortu den Jon Urzelai gogoan ekimenak, eta Urzelaik epaiketaz kanpoko exekuzio baten bidez bizitzeko eskubidearen urraketa jasan zuela argitzea nahi du. Hori horrela frogatzen bada, Urzelai exekuzio baten biktimatzat onartua izan beharko litzateke eta bere memoria berrezarrita, “baita auzo honetan duela 50 urtetik iraun duen memoria soziala ere”. Jon Urzelai gogoan ekimeneko kideek “egia jakiteko garaia” dela azpimarratu nahi dute: “jendarte gisa, iraganeko gertaerak ezagutu eta ezagutarazi behar ditugu. Ez dugu ahaztu behar egia jakiteko eskubidea dugula”.
Urzelairen heriotzaren 50 urte bete direnean, Jon Urzelai gogoan ekimenak egia jakiteko garaia dela aldarrikatzen du
Bide horretan sakontzeko, urrian zehar, Egiari Zor Fundazioarekin lankidetzan, Jon Urzelai gogoan ekimena laster argitaratuko den jarduera egutegi bat prestatzen ari da auzoan. Alde batetik, egun hartan gertatutakoa jakinarazi eta, bestetik, kasua argitzeko bidean aurrera egiteko aukera eman nahi duena. Ekintza horietako bat “Giza eskubideen urraketen gaineko bertsio ofizialak aitortzaren garaian” hitzaldia izango da, pasa den irailaren 11rako iragarrita zegoena eta azken uneko arazo tekniko baten ondorioz atzeratu behar izan zena. Egun hartan, Urzelairen hilketaren 50 urte bete ziren.
Urzelairen heriotzari buruzko bertsio ofizial bat dago, jardun militarra legitimatzen duena. Baina inoiz ez da bertsio ofizial horren egiazkotasuna frogatu, egia sozialarekin eta heriotza horren inguruabarrekin aurrez aurre talka egiten baitu, hau da, ez dator bat lekukoek egindako gertakarien kontaketarekin. Horregatik, Jon Urzelai gogoan ekimenak gogora ekarri nahi du lekukoek kontatu zutenez, Guardia Zibil frankistako kideak Untziola kaleko pisu barruan zain zeudela eta gazteak atea ireki zuen unean tirokatu egin zutela.
Bestalde, ekimen berri honek balioan jarri nahi du 70eko hamarkadaren amaieran, Zorrotzako bizilagunek, modu herrikoian eta auzolanean, Jon Urzelai parkea eraiki zutela. Horrela ezagutu da beti auzokideon artean. Auzo Mugimenduko kide beterano baten hitzetan: “herriaren parkea da, Zorrotzako jendeak egina, beasaindar gaztea Guardia Zibilak hil zuen gertaera tragiko bat gogorarazten duena. Argitu gabeko inguruabarretan, ustez exekutatua”. Era berean, Urzelairen irudia zuen monolito batek 20 urte inguru eman ditu parke horretako berdegunean jarrita. Auzoko bizilagunak urtez urte arduratu dira, hildakoaren familiarekin eta lagunekin batera, gertaera haien oroitzapena bizirik mantentzeaz, memoria ariketa gisa. Jakina denez, iaz, Bilboko Udalak Untziola kaleko Urzelairen omenezko monolitoa kendu zuen, Covite biktimen elkartearen salaketa jaso ondoren. Ekimen honetako kideek kritikatzen dute Udalak izan zuen jarrera talde ultraren salaketaren aurrean: “Zer aurretiazko eginbide egin zituen Bilboko Udalak salaketan jasotako informazioak egiaztatzeko?”
Hurrengo egunetako ekintzez harago, Urzelairen memoria eta errekonozimendua aldarrikatzen jarraituko dutela diote Jon Urzelai gogoan ekimenako kideek, “frankismoaren biktima bat delako, Txiki eta Otaegi zein gure herriaren askatasunaren alde borrokatu ziren beste hainbat antifaxista bezala”.